Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, çocukların sağlığını ve güvenliğini tehdit eden reklam içeriklerine karşı “sıfır tolerans” diyerek tedbirleri almaya devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde bu konuyla ilgili bakanlığın yapmış olduğu açıklamada, “Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu, çocukları hedef alan ve onların algısal zaaflarını istismar eden reklam içeriklerine karşı denetimlerini aralıksız sürdürmekte, bu alandaki ihlallere karşı kararlı ve caydırıcı yaptırımlar uygulamaktadır.” ifadelerine yer verildi.
***
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61’inci maddesi, “Ticari reklamların genel ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına uygun, doğru ve dürüst olması gerektiğini” hükme bağlamaktadır. Aynı madde kapsamında, bu hükümlerin uygulanmasına yönelik olarak çıkarılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile reklamcılık faaliyetlerine ilişkin etik ve hukuki sınırlar detaylı biçimde belirlenmiştir.
***
Reklam ve Tanıtım Faaliyetlerinde Esas İlkeler Yönetmeliği’nin “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; reklamların genel ahlaka ve kamu düzenine uygun olması, kişilik haklarını ihlal etmemesi, hasta, çocuk, yaşlı ve engellileri istismar edici ifadeler veya görüntüler içermemesi zorunluluğu getirilmiştir. Aynı yönetmeliğin “Haksız Ticari Uygulamalar” başlıklı 28’inci maddesi ise yaşları, deneyim eksiklikleri veya zihinsel/fiziksel zaafları nedeniyle özel korunmaya ihtiyaç duyan tüketici gruplarının ekonomik davranış biçimlerinin, bu grubun ortalama bir üyesi dikkate alınarak değerlendirilmesini esas almıştır.
***
“Çocuklara Yönelik Reklamlar” başlıklı 24’üncü madde, çocukları etkileyen veya çocuklara yönelik hazırlanmış reklamlara özel hükümler içermektedir. Bu kapsamda; çocukları tehlikeli durumlara yönlendiren, aşırı tüketime teşvik eden, çocukların gelişim düzeylerini istismar eden her türlü reklam faaliyeti yasaklanmıştır. Bu kurallara aykırı davranan reklam verenler, ajanslar veya mecra kuruluşları hakkında Reklam Kurulu tarafından; reklam durdurma, aynı yöntemle düzeltme, idari para cezası ve gerekli görülmesi hâlinde üç aya kadar tedbiren durdurma yaptırımları uygulanabilmektedir. Aykırılığın internet ortamında gerçekleşmesi hâlinde ise erişimin engellenmesi kararı alınabilmektedir.
***
Bakanlığın açıklamalarında ve almış oldukları tedbirlerde, hasta, çocuk, yaşlı ve engellileri istismar edici ifadeler veya görüntüler içermemesi zorunluluğu getirilmiştir. Ancak aileler olarak da bu tür olumsuz reklam veya buna benzer, içeriği zararlı olan görüntülerden çocuklarımızı uzak tutmalıyız ve gerektiğinde olumsuz olan reklamları Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’na şikâyet etmeliyiz.
