Türkiye'nin Karadeniz Akdeniz ve Ege'de ilan ettiği deniz yetki alanlarını,
karasuları, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölgelerden oluşuyor.
462.000 kilometre karelik bir deniz alanını kapsıyor.
ABD 11.351.000 km kare,
Fransa 11.035.000 km kare denizalanı ile öne çıkan ülkeler.
Münhasır Ekonomik Bölge,
kıyıdan 200 deniz mili dışına kadar bir alanda ülkelere
deniz kaynaklarının araştırılması ve kullanılmasında özel haklar tanıyor.
...
Başkan Truman'ın denizlerin de ülkelerin bir parçası olduğunu kabul eden
bir anlayışı ortaya atması ile gündeme gelen MEB
1958 Cenevre Deniz Hukuku sözleşmesi ile resmileşiyor.
Türkiye'nin 1986 'da başlattığı girişim,
Karadeniz'de Münhasır Ekonomik Bölgelerin belirlenmesi ile sonuçlanıyor,
başarılı sondaj sonuçları elde ediliyor, doğal gaz yataklarına ulaşılıyor.
...
Türkiye 2004'te BM 'ye verilen NOTA ile Batı bölgelerinin bir bölümünde
egemenlik hakları olduğunu belirterek, Ege denizinden Akdenize kadar
enlem ve boylam serilerini belirleyerek
Akdeniz Kalkanı harekâtını başlatıyor ve kararlılık gösteriyor 2006’da.
2019 Türkiye Libya Münhasır Ekonomik Bölge Anlaşması BM'ye bildiriliyor,
Akdeniz’de dengeler değişiyor.
...
2019 Türkiye tarihinde ilk kez eş zamanlı olarak
Karadeniz Ege ve Akdeniz’de Mavi Vatan tatbikatı yapıyor
siyasi mesajlar veriliyor, Doğu Akdeniz ısınıyor,
AB yaptırım politikası ile baskı uyguluyor.
Türkiye 25 Şubat'ta başlattığı Mavi Vatan tatbikatı ile
Doğu Akdeniz'de taviz verilmeyeceğini yineliyor.
...
Yunanistan BM Deniz Hukuku Sözleşmesinin 46. maddesine göre
"Adalar Devleti "olduğunu iddia ediyor.
Girit, Kerpe, Kaşot, Rodos ve Meis üzerinden bir sınır çizerek
kendi MEB'ini ilan ediyor; ancak Yunanistan bir adalar devleti değil
Deniz Hukuku Sözleşmesi gereği.
GKRY ve Yunanistan Sevilla Haritası ile Maksimalist politikalar izliyor,
ABD ve AB Sevilla Haritasının resmi bir özellik taşımadığı değerlendirmesi yapıyor.
...
Yunanistan Doğu Akdeniz ülkeleri ile MEB anlaşmaları yapıyor,
Yunanistan İtalya ve Mısır ile oluşturduğu MEB'ler ile
adalar devleti tezinden uzaklaşıyor.
Türkiye Mısır ilişkileri olumlu bir sürece evrilirken ,
Mısır'ın Doğu Akdeniz'de çıktığı son ihale Türk tezini göz ardı etmiyor.
..,
Atina, Mısır'ın GKRY ile yürüttüğü üçlü enerji İttifakını hatırlatan girişimlere başlıyor,
yüksek maliyetli EastMed denizaltı boru hattı projesine alternatifler arıyor,
Mısır ve Libya üzerinden, Mora ve İtalya'ya yönlenecek bir boru hattı ile
Türkiye yine oyun dışı bırakılmak isteniyor.
Türkiye Mısır İsrail ve Lübnan ile MEB anlaşmaları imzalamalı görüşü öne çıkıyor.
Türkiye diplomasiyi öne çıkararak,
Uluslarası Toplum ile birlikte hareket etme politikası izliyor.
Doğu Akdeniz’de ulusal çıkarları korurken barıştan yana tavrını sürdürüyor;
ancak barış süreci Yunanistan'ın Fransa ve ABD ile yaptığı anlaşmalar ile
zora giriyor, silahlanma yarışı gözleniyor.
...
F 35 projesinden dışlanan Türkiye F16 teklif mektubunu ABD'ye iletiyor.
Teklifin ABD kongresinden geçmesi düşük ihtimal olarak görülüyor.
Hava üstünlüğünü kaybetmek istemeyen Türkiye'nin
F 35'lere alternatif Rus ve Çin uçaklarına yönelmesi bekleniyor;
ancak ABD yaptırım kartını gündemde tutuyor.
Batı Kulübü ile ilişkilerde AB'nin 2021 Türkiye Raporu ile
Helsinki Zirvesinden çok geri gidiliyor.
İngiltere'nin Brexit ile AB'den ayrılması,
Türkiye'nin AB'de önemli bir desteğini kaybetmesine yol açıyor.
"Batı Kulübü" ile ilişkilerde "yeni denge" aranıyor.