Kimin söylediğini, öğrendiğim ilk günden beri bilmiyorum ama neredeyse otuz yıldır ülkemizin çok değişik yerlerinde, farklı kesimlenden insanlarla paylaşıyorum : "Başkaları tarafından ilk kez aldatılıyorsam,aldatanlar yüzde 100 suçludur. Aynı çevreler, kuruluşlar, kurumlar ve insanlar beni ikinci kez aldatıyorsa,suçun yarısı aldatanların, yarısı da benimdir.Eğer başkaları beni üçüncü kez aldatıyorsa, aldatılmaktan ders çıkarmayan biri olanak suçun yüzde 100'u benimdir !"

Toplumumuz,buharlı makinelerin tezgahlara bağlandığı,insanın kol gücünün uzantısı olan makinelerin yaygınlaştığı "endüstri 1.0" aşamasın yakalayamadı.Arkasına sığınabileceği bir bahanesi vardı: Bir imparatorluğun yok olma sürecinin hızlandığı döneme denk gelmişti;devleti koruma endişesi,üretim alanındaki gelişmelere odaklanmayı engellemişti.

Elektrikli motorların kullanıldığı, kayan bant sistemiyle üretim örgütlenmesinin bütün bileşen ve bağlamlarının değiştiği 1900'lu yılların başlarındaki "Endüstri 2.0"aşaması,Girit İsyanı,Bulgaristan ve Hersek İsyanları,1878-1879 Osmanlı-Rus Savaşları, Balkan Savaşları,Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı, ardından 11 milyon nüfuslu bir ülkenin 1.5 milyon askerini beslemek zorunda kaldığı İkinci Dünya Savaşı'na denk geldi.Bir var olma ve yok olma dönemiydi; endüstrileşmedeki gelişmelere odaklanamamış olmamızı açıklayacak bahaneu olabilirdi.

"Endüstri 1.0" aşaması üretimin makineleşmesi, "Endüstri 2.0 " aşaması seri üretim teknikleriyle kütle üretimine geçişti; "Endüstri 3.0" aşaması üretimin otomasyonu ve sayısallaşmasıdır . Bilgisayar, mikroelektronik, fiber optik, laser, nükleer güç, biotarımın, biyogenetik üçüncü dalganın belirleyici teknolojik gelişmeleridir.

Şimdi dördüncü dalganın hızla yükseldiği bir aşamadayız."Endüstri 4.0" bir dizi teknik gelişmenin yarattığı sonuç.Örneğin, CRISPR-Cas 9 bir araştırma tekniğinin İngilizce anlatımının baş harflerinden oluşan bir kısaltma. Ayrıntı bilgisi peşinde olanlar, Herkese Bilim Teknoloji' nin 3'uncu sayısına bakmalı.

Sözünü ettiğimiz teknik;

1)Yeni canlı oluşturmada hızlı ve hassas düzenlemelenin yolunu açıyor.

2)Hemen hemen her alanda kullanma potansiyellenine sahip.

3)İnsan sağlığında geniş bir alanda kullanılabilecek.

4)Tarımda yeni tohumların,yeni köklerin ve meyvelerin tasarlanmasını sağlayacak.

5)Sağlıkta nadır görülen metabolik bozuklukların tedavisinin kapılarını açacak.

6)Genetik hastalıkların tedavisine olanak sağlayacak.

7)Gen terapisi uygulamalarında kullanılacak.

Birçok gıda üreticisi bu teknikten yararlanarak yoğurt ve peynir üretiyor.

Endüstri 4.0 aşaması, fiziksel,siber ve biyolojik gelişmeler üzerine inşa ediliyor...Dünyada olup bitenlerle ilgilenmeden, kendi olanak ve kısıtlarımızı netleştirmeden, geleceği ilişkin bir plana sahip olmadan gelecek inşa edemeyiz.Önümüze serilen 1000 yılın fırsat kapısı ardına kadar açık ...Bu fırsatı kaçırırsak, hepimize yazık olacak,çok yazık.