Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve piyasa gözetimi genel müdürlüğü tarafından geçtiğimiz günlerde Ticari reklam ve haksız ticari uygulamalar yönetmeliğinde değişiklik yapılmış ve yürürlüğe girmiştir. Yönetmelikte yapılan değişikleri ve genel müdürlüğün açıklamalarını birkaç başlığı sizlerle paylaşmak istiyorum. Yeni düzenlemeye göre, ‘’her bir indirimli satış reklamında, mal veya hizmete ilişkin indirimin duyurulduğu tarihten önceki otuz gün içinde uygulanan en düşük fiyatın referans fiyat olarak alınması, indirimden önceki fiyat olarak belirtilmesi zorunlu olmuştur. Yönetmelikte yapılan değişiklikler sayesinde satıcı ya da sağlayıcıların gerçeği yansıtmayan fiyat indirimlerinin reklamını yapamaması sağlanmış ve böylece indirimli satış aldatmacalarının önüne geçilmiştir’’.
***
Finansal hizmetlere ilişkin reklamlarda şeffaflık artırıldı buna göre, ‘’bu reklamlarda kredinin vadesi, faiz oranı, kredinin tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değeri ve geri ödeme koşulları gibi hususlara reklamın yayımlandığı alanda ya da bir bağlantı veya uyarı işareti ile tüketicilerin yönlendirilerek ayrıntılı bilgi alabileceği bir internet sitesinde veya açılır ekranda yer verilmesi sağlanmıştır’ ’Tüketici değerlendirmelerine ilişkin kurallar belirlendi. Yönetmeliğe eklenen düzenlemede, sahte tüketici değerlendirmelerinin yayınlanması yasaklanmakta, değerlendirmelerin olumlu, olumsuz ayrımı yapılmadan yayınlanması gerektiği hüküm altına alınmakta ve tüketici yorumlarına erişim sağlayanlara bu yorumların o mal veya hizmeti satın alan tüketicilerce yapılıp yapılmadığını kontrol etme ve buna ilişkin tüketicilere bilgi verme yükümlülüğü getirilmektedir’’
***
Tüketici şikâyetlerine özgü platformlara yükümlülükler getirildi. Bu düzenlemeye göre; hakkında değerlendirme yapılan satıcı veya sağlayıcılara, değerlendirmenin yayınlanmasından önce açıklama yapma veya cevap verme hakkını kullanabilmeleri için en az yetmiş iki saat süre tanınmış, bu süre dolmadan önce veya gerçeği yansıtmayan değerlendirmelerin yayınlanamayacağı hüküm altına alınmış ve bu platformlara üyelik ve ücret ödeme gibi mecburiyetler altına girmeden etkin bir iletişim sağlanması öngörülmüştür. Tüketicilerin hakkında değerlendirme yapılan satıcı veya sağlayıcılara ve şikâyete yönelik sürdürülen işlemlere ilişkin doğru bilgiye ulaşması mümkün kılınmıştır.
***
Sıralama uygulamaları yasal altyapıya kavuşturuldu. Bir mal veya hizmet satın almadan önce tüketicilerce internet üzerinden yapılan aramalarda, sıralamaya ilişkin herhangi bir bilginin yer almadığı ve sıralamaların en üstünde yer alan satıcı/fiyat ve benzeri bilgilerin tüketiciler tarafından “en iyi sonuç” olarak algılandığı göz önüne alınarak Yönetmelikte düzenleme yapılmıştır. Sıralama içeren reklamlarda tüketicilerin özellikle, yapılan sıralamanın hangi ölçütler kullanılarak oluşturulduğu ve arama sayfasında görünen önerilerin sıralamada yer alan firmalardan ücret alınarak yapılıp yapılmadığı ve dolayısıyla bir reklam olup olmadığı konusunda bilgi sahibi olmaları önem taşımaktadır. Yönetmeliğe eklenen hükümlere göre, bir arama sorgusuna yanıt olarak tüketiciye sunulan sıralamayı belirleyen ana ölçütler hakkında tüketicilerin bilgilendirilmesi zorunlu olmuştur. Ayrıca yapılan sıralamanın, sıralamada yer alan satıcı veya sağlayıcılardan ücret alınarak yapıldığı durumlarda bu bilginin “reklam” ibaresi kullanılarak açıkça belirtilmesi sağlanmıştır.
***
İlgili yönetmelik daha pek çok madde üzerinde tüketici lehine yeniden düzenlenerek Tüketicinin Korunması ve piyasa gözetimi genel müdürlüğü tarafından kamuoyu ile paylaşılmıştır. Tüketicilerimiz, Ticari reklam ve haksız ticari uygulamalar Yönetmeliği’ni geniş kapsamlı okumalarını ve haklarını bilmeleri açısından fayda vardır.
