Toplumsal cinsiyet* alanında o kadar çok değerli bilimsel çalışma var ki; psikolojiden tutun da sinir bilim alanına kadar birçok alanda aydınlanabiliyoruz sayelerinde. Malum; kadınlığın ve erkekliğin toplumdaki yeri çok uzun zamandır tartışılagelsin… Bu konuyu hasbelkader yazıp çizmeniz bile bir takım (bilimden uzak ve hatalı) etiketleri üzerine çekmeniz için yeterli olabiliyor.
‘’kızını dövmeyen dizini döver’’, ‘kadının karnından sıpayı, sırtından sopayı eksik etmeyeceksin’’, ‘’dişi köpek kuyruk sallamazsa, erkek köpek peşine düşmez’’, ‘’adam gibi yap şu işi’’, ‘’karı kılıklı’’… ve benzeri nice ‘’özel’’ söylemlerle olgunlaşmaya çalıştığımız toplumsal yapımızdaki güzide deyişlerden birini (yakın geçmişte okuduğum bilimsel bir makalenin üzerine) ele alalım istedim bugün: ‘’yuvayı dişi kuş yapar’’.
İlişkiler üzerine bir araştırma enstitüsü olan Gottman Enstitüsü’nün 12 sene boyunca binlerce çiftle yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre ‘’sağlıklı evliliğin’’ ilk anahtarı ‘’duygusal zekâsı yüksek olan erkekler’’. Yani bir başka deyişle; kadınlar genellikle kültürel ögelerle –yukarda bahsettiğim gibi- belirli rollere girebilme konusunda güdümlendiği ve daha esnek olabildikleri için; birlikteliklerinin ilişki kalitesi konusunda ana belirleyicilerinden bir tanesi –sanıyorum bilhassa ataerkil toplumlarda- erkeklerin duygu regülasyonu ve duygusal zekası… ‘’erkekler ağlamaz’’ mottosuyla büyütülen oğlan çocuklarında da duygusal zekâyı geliştirebilme becerisi de ayrı bir mevzu bahis tabi (!).
Tabii, yukardaki bilgiye ek olarak; 4 temel taş var mutlu birlikteliğin önüne engel koyan: yıkıcı eleştirel tavır, savunmacı tutum, kibir, ve köstek olma…Ki bunların da yine ayrı ayrı ‘’neden yapıldığı’’ konusunda değerlendirecek olursak; yolumuzun yine ‘’duygu regülasyonu’’ sokağına çıkacağını düşünüyorum…
Dolayısıyla; 2017’yi uğurladığımız bu günlerde hepimiz için; toplumsal cinsiyet rollerinden bağımsız- kendi duygu regülasyon becerilerimizi yediden yetmişe geliştirebildiğimiz; farkındalık ve huzur dolu bir 2018 diliyorum…
*Toplumsal cinsiyet: bireyin belli bir cinsten olduğuna ilişkin bilgiye, bu bilgi dâhilinde olmak üzere toplumsal düzlemde bireyden beklenenlere ve toplumda bireye biçilen konuma işaret eder (Vatandaş,C.2007).