Eskişehir Valiliği 1'inci Ana Jet Üs Komutanlığı’nın bugün saat 10:00 ile 17:00 arasında ses üstü test uçuşu gerçekleştirileceğini ve buna bağlı olarak sonic patlama sesi duyulabileceği konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca Valilik, 19 Nisan 2024 Cuma günü ise Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın 113'üncü yıl dönümü kutlamalarına hazırlık kapsamında gün içerisinde şehir merkezi üzerinde prova amaçlı alçak uçuş yapılacağını uyarılarında belirtti.
Eskişehir Valiliği tarafından yapılan uyarı metnin tamamı ise şöyle;
“1'inci Ana Jet Üs Komutanlığı tarafından 17 Nisan 2024 Çarşamba günü saat 10:00-17:00 arasında ses üstü test uçuşu gerçekleştirileceğinden sonic patlama sesi duyulabilecektir. Ayrıca, 19 Nisan 2024 Cuma günü Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın 113'üncü yıl dönümü kutlamalarına hazırlık kapsamında gün içerisinde şehir merkezi üzerinde prova amaçlı alçak uçuş icra edilecektir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
Sonic patlama nedir?
Sonik patlama, ses dalgalarının kaynağının ses hızında veya ses hızından daha hızlı bir şekilde hareket etmesi sonucunda ortaya çıkan şiddetli ses patlamalarıdır. Ses dalgaları, hareket eden bir nesnenin etkisiyle ortamdaki parçacıkların ileri ve geriye doğru titreşmesiyle oluşan basınç dalgalarıdır.
Uçaklar havada ilerlerken etraflarında oluşturdukları ses dalgalarını gidiş yönü doğrultusunda sıkıştırmaya başlar. Uçakların hızı ses hızından düşük olduğunda, oluşan ses dalgaları hava aracından daha hızlı hareket ettiği için aracın önünde ilerler. Hava aracı ses hızına ulaştığında ise ses dalgaları daha hızlı hareket edemediği, yani ses hızını aşamadığı için üst üste binerek birikmeye başlar ve dalgalar ses duvarı adı verilen bir bariyer oluşturur. Hava aracı bu bariyeri aştığında, yani ses hızını geçtiğinde süpersonik hıza ulaşır. Ses hızında hareket eden bir uçağın oluşturduğu basınç dalgalarındaki değişim, sonik patlamaya neden olur.
Sonik patlama, gök gürültüsüne benzer şiddetli bir ses patlamasıdır ve ses duvarı, ses hızını aşan hava araçlarının etrafında buluta benzer bir görüntü meydana getirir. Koni şeklindeki bu görüntüye Mach konisi denir. Havada hareket ederken uçakların gidiş yönündeki basınç dalgalarını sıkıştırması, Doppler etkisi ile açıklanabilir. Doppler etkisi, dalgayı üreten kaynak ile dalganın ulaştığı alıcı arasındaki mesafenin artması veya azalması sonucunda dalga boyunda algılanan değişiklik demektir. Örneğin, polis araçlarındaki sireni düşünelim; araç bize doğru yaklaşırken ve bizden uzaklaşırken siren sesini farklı tonlarda algılarız. Bu durum, Doppler etkisi ile açıklanır.
