Türkiye’nin hava kirliliği bilançosu endişe verici boyutlara ulaştı. Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP) tarafından yayımlanan rapora göre, 2024 yılında hava kirliliğine bağlı nedenlerle 62 bin kişi hayatını kaybetti.
Ekonomiye 138 milyar dolarlık zarar
Raporda, durgun rüzgar, fosil yakıt kullanımı ve egzoz gazları gibi etkenlerin hava kirliliğinin başlıca nedenleri olduğu vurgulandı. Hava kirliliğinin Türkiye ekonomisine yıllık 138 milyar dolar gibi devasa bir maliyeti olduğu belirtildi.
Platform Koordinatörü Deniz Gümüşel, “Eğer kentleşmenin planlı ilerlemesini sağlayabilirsek, bu bedel Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına doğru hızla indirilebilir. Böylece ekonomik kayıp da azalır,” dedi.
En kirli üç şehir: Iğdır, Erzincan ve Kütahya
Raporda, Türkiye’nin havası en kirli illerinin Iğdır, Erzincan ve Kütahya olduğu açıklandı.
İstanbul ve Ankara’da ise hava kalitesinin “hassas” düzeyde olduğu bildirildi.
“Partikül madde en tehlikeli kirletici”
Çevre İçin Hekimler Derneği THHP Temsilcisi Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan, partikül madde 2,5’in (PM2.5) sağlık üzerindeki etkilerine dikkat çekti:
“Bu madde akciğerlerin en uç noktalarına kadar ilerleyip damar sistemine geçebiliyor. Bu nedenle hava kirliliği her yıl dünyada yaklaşık 7,8 milyon erken ölüme yol açıyor.”
Uzmanlar, PM2.5 için Türkiye’de yasal sınır değeri belirlenmesi çağrısında bulunuyor.
60 bin hayat kurtarılabilir
Rapora göre, hava kirliliği DSÖ’nün önerdiği seviyelere çekilirse, Türkiye’de her yıl en az 60 bin kişinin yaşamı kurtarılabilir.
