Sivrihisar’ın 13 kilometre güneyindeki Ballıhisar’da, tarihin tozlu sayfalarına meydan okuyan bu antik yerleşim, Friglerden Roma’ya uzanan gizemli bir yolculuğun kapısını aralıyor.
Bir zamanlar Kral Midas’ın Kibele için kurduğu kutsal şehir olduğuna inanılan Pessinus, tarih boyunca ana tanrıçanın en önemli tapınma merkezlerinden biri oldu. Friglerin “Tanrıça Kybele” diye andığı bu kudretli ana figür, yüzyıllar boyunca Pessinus’u Anadolu’nun ruhani kalbi haline getirdi.
Roma’nın Gölgesinde Yükselen Görkem
Pessinus’un en parlak dönemlerinden biri, Roma İmparatoru Augustus zamanında yaşandı. Augustus’un ölümünden sonra yapımına başlanan anıtsal tapınak, halefi İmparator Tiberius döneminde tamamlandı.
Bu tapınakta sadece ibadet edilmedi; Kibele için düzenlenen büyük törenler, ritüeller ve kutlamalar şehri adeta bir tapınak kentine dönüştürdü.
Kentin içinden geçen Kral Yolu, Roma ve Bizans dönemlerinde bile kullanılmaya devam ederek Pessinus’u ticaretin ve güvenli yol ağlarının önemli bir kavşağına dönüştürdü. Helenistik Çağ’da ise şehir; meclis binası, stoa, tiyatro, yollar ve kanallarla adeta ikinci kez ayağa kaldırıldı.
Kazılarla Aydınlanan Gizem
Pessinus’ta bilimsel kazılar 1967’de Belçika Ghent Üniversitesi ile başladı ve 2008’e kadar aralıklarla sürdü. 2009–2013 döneminde ise kazıları Melbourne Üniversitesi devraldı.
Bu çalışmalar sırasında gün yüzüne çıkarılan yapılar arasında şunlar yer alıyor:
- Kibele Tapınağı’nın kalıntıları
- Çeşitli evler, atölyeler ve farklı planlı yapılar
- Roma dönemine ait yollar
- Tiyatro, agora ve bouleuterion
- Erken dönem bir kilise
- Bugün bu eserlerin büyük bölümü, ören yerindeki açık hava sergisinde ve Eskişehir Eti Arkeoloji Müzesi'nde ziyaretçilerini bekliyor.
- Tarih, Mitoloji ve Yol Hikâyesi Bir Arada
Pessinus Antik Kenti, yalnızca bir arkeolojik alan değil; Anadolu’nun kültür mirasının kesintisiz bir tanığı.
Kral Midas’ın efsaneleri, Kibele’nin ayinleri, Roma’nın görkemi ve Bizans’ın izleri... Hepsi bu topraklarda aynı hikâyenin parçaları olarak yan yana duruyor.
Eğer tarihin dokusunu hissetmeyi seviyorsanız, Pessinus’u gezerken kendinizi yüzyıllar arasında seyahat eden biri gibi hissedebilirsiniz.
Bu kadim şehir, keşfetmeyi hak eden saklı bir hazine…