TES, Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) işveren katkılarıyla ikinci basamak bir emeklilik modeline geçilmesiyle şekillenecek ve bu yenilikçi sistem, çalışanların emeklilikte ek gelir elde etmesini hedefliyor. Sisteme dahil olanlar, maaşlarının en az %3’ü oranında katkı payı ödeyerek ikinci bir emeklilik hakkı kazanacak; bu süreçte hem devlet hem de işverenlerden destek sağlanacak. Peki, TES nedir, kimleri kapsayacak? TES yaş sınırı var mı? TES başvuru şartları neler?
Yeni emeklilik sistemi TES ile ilgili son dakika gelişmeleri, finans dünyasında büyük yankı uyandırırken, Yeni Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında açıklanan yenilikler dikkat çekiyor. Bu program, yurt içi tasarrufları artırmayı ve tasarruf bilincini güçlendirmeyi hedefleyerek finansal okuryazarlığı yaygınlaştırmayı ve uzun vadeli tasarruf araçlarını hayata geçirmeyi amaçlıyor. Otomatik Katılım Sistemi (OKS), işverenlerin katkılarıyla ikinci basamak bir emeklilik modeline geçilecek ve Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile yeni bir dönem başlatılacak. Peki, TES nedir, kimleri kapsayacak, şartları neler ve ne zaman devreye girecek?
TES NEDİR?
Türkiye'de emekliler uzun yıllar prim ödemelerine rağmen aldıkları maaşlarla geçinmekte zorlanıyor. En düşük emekli aylığı Temmuz 2025'te 16 bin 881 TL'ye çıktı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi'ne (DİSK-AR) göre ise yılın ilk yarısında ortalama emekli aylığı 17 bin 252 TL'de kaldı. Buna karşılık net asgari ücret 22 bin105 TL iken, açlık sınırı Temmuz itibarıyla 26 bin TL'nin üzerinde.
Uzun vadeli sigorta kolları için çalışanlardan maaşlarının yüzde 9'u, işverenlerden ise yüzde 11'i kesiliyor. Böylece toplamda yüzde 20 prim ödeniyor. Buna rağmen emeklilikte alınan maaş çoğu zaman asgari ücretin altında kalıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre Haziran 2025 itibarıyla Türkiye'de 26 milyonun üzerinde aktif sigortalı çalışan bulunuyor.
İşte bu tablo içinde, hükümetin yeni Orta Vadeli Program'da (OVP) gündeme getirdiği Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiriyor. Çalışanların maaşlarından ayrıca yapılacak kesintilerle oluşturulacak fon, emeklilikte ek bir gelir kaynağı sağlamayı hedefliyor. Ancak uzmanlara göre sistem, emeklilik hakkını güçlendirmek yerine mevcut gelirlerden özel fonlara kaynak aktarılması riskini taşıyor.
Otomatik Katılım Sistemi'nin (OKS) işverenlerin de katkısıyla ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kurulacak.
TES NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) uygulaması, 2026 yılının ikinci yarısında başlayacak.
TES KATILIM ŞARTLARI NELER?
TES kapsamında, hem çalışanlar hem de emeklilik sonrası iş hayatına devam edenler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) dışında ek bir prim ödeme düzenine dahil edilecek. Bu primler, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) yapısına benzer bir modelle yönetilecek ve katılımcılara ilave bir emeklilik geliri sağlayacak. İşe devam eden emekliler, maaşlarının en az %3’ü oranında kesintiyle bu sisteme katkı sunarak ikinci bir emeklilik hakkına sahip olacak; ayrıca devlet ve işverenlerden gelen desteklerle sistem daha cazip hale getirilecek.
2026’nın ikinci yarısında hayata geçirilmesi hedeflenen sistem, özel sektördeki tüm çalışanları kapsayacak şekilde geniş bir çerçeveye yayılacak. Sisteme dahil edilen tüm çalışanlar başlangıçta karma Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) bünyesine alınacak; daha sonra isteyenler, kişisel tercihlerine göre isteğe bağlı TES’e geçiş yapma hakkına sahip olacak. Katılımcılar, en az 10 yıllık bir süre boyunca sistemde kalmayı taahhüt etmek zorunda kalacak. TES’in devreye girmesiyle birlikte, tüm çalışanların kıdem tazminatı hakları geçmiş dönemlere ait kazanımlarıyla birlikte eksiksiz korunacak. Çalışanların bu tarihten önceki hizmet sürelerine bağlı kıdem tazminatı hakları güvence altına alınarak, sorunsuz bir şekilde karma TES’e entegre edilecek.
MAAŞLARDA KESİNTİ YAŞANACAK MI?
Kıdem tazminatı düzenlemesinde, brüt ücretinin %8,33’ünü tazminat olarak elde eden işçi, karma Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kapsamında bu oranı %5,33’lük kıdem tazminatı ve %3’lük işveren katkısı şeklinde paylaşacak; böylece toplamda yine %8,33’lük bir hak elde edilecek. Bu %3’lük işveren katkısı, bireyin kişisel fon hesabında birikerek gelecekteki emeklilik gelirine katkıda bulunacak.
60 yaşını aşmamış bireylere, belirli koşullarda ve yalnızca bir kez talep edilmesi durumunda, evlilik, tek seferlik işsizlik dönemi, ilk konut alımı veya ciddi sağlık sorunları gibi durumlar için, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerin %10’u kadar ödeme yapılabilecek; aynı anda birden fazla sebepten yararlanılması halinde ise toplam çekim oranı %20’yi aşmamak kaydıyla kısmi ödeme imkanı sunulacak. Bu sistemde cayma ya da ayrılma hakkı tanınmazken, tamamen çıkış yalnızca emeklilik dönemi tamamlandığında, çalışanın vefatı veya maluliyet hali ortaya çıktığında mümkün olacak. Emekli olan birey, kendisine tahsis edilen aylık ödeme süresi sona erdiğinde sistemden otomatik olarak ayrılmış sayılacak.