Karl Marx, Kapital adlı eserinde dönemin en gelişkin kapitalist ülkesi olan İngiltere’yi incelemiş; Alman işçi sınıfının “İngiltere’den bize ne” deme ihtimaline karşı ise İngiltere’de yaşananların eninde sonunda Almanya’da da yaşanacağını anlatmak için de te fabula narratur, yani “anlatılan senin hikayendir” demişti. Tarihte yer etmiş, yol gösterme amaçlı böyle çok söz vardır. En ünlülerinden biri de, Hitler faşizmine direnme cesaretini gösterip toplama kamplarına gönderilmiş ve daha sonra Dünya Kiliseler Konseyi başkanlığı yapmış Alman rahip Martin Niemöller’e aittir:
“Naziler komünistler için geldiğinde sesimi çıkarmadım; çünkü komünist değildim. Sosyal demokratları içeri tıktıklarında sesimi çıkarmadım; çünkü sosyal demokrat değildim. Sonra sendikacılar için geldiler, bir şey söylemedim; çünkü sendikacı değildim. Sonra Yahudiler için geldiler, sesimi çıkarmadım; çünkü Yahudi değildim. Benim için geldiklerinde, sesini çıkaracak kimse kalmamıştı.”
Günümüzde bu sözlerin kısaltılmışı, “Kurtuluş yok tek başına — ya hep beraber ya hiçbirimiz” şeklinde CHP mitinglerinde söylenmektedir.
Dünya otokratlarının hepsinin tek bir el kitabı vardır ve hepsi onu kullanır. O kitapta “arada göstermelik seçimler yapacaksın; ancak karşındakini asla seni geçebilecek duruma getirmeyeceksin” diye yazar. Eğer bu istenmeyen durum varsa, onu bölmek, küçültmek ya da lider kadrosunu değiştirmek gerekecektir. Dışarıdan müdahale zor oluyorsa, içeriden kendine uygun adamları (ki mutlaka vardır) bulup onları kullanacaksın — bir çeşit beşinci kol faaliyeti göstereceksin.
Yakın tarihimizde tüm bunların örneği mevcuttur. Adnan Menderes, CHP’yi kapatmaya kadar varan hamleler yapmıştı. Bugün ülkemizde olup bitenler hep o kitapta yazdığı gibi ilerlemektedir. Ve yine o kitapta hiçbir otokratın seçimle iktidarını devrettiği yazmaz. Varılmak istenen nokta şudur: Eğer halkta karşılığı bulunan ana muhalefet partisinin yöneticileri varsa onları değiştirmek; eğer bu yapılamıyorsa, partiyi kapatmaya kadar gidecek zorlayıcı bir davranış içine girilecektir.
Şimdilik ana muhalefet partisine yapılan ufak çaplı deneme saldırıları püskürtülüyor gibi görünmektedir. Bu da demektir ki: Bu kötü günler pek yakında bitecek — ama artık daha kötülerinin geleceği olasılığı da vardır…