Kırım’dan Eskişehir’e Uzanan Bir Yolculuk
Aslen Kırım Tatar mutfağının geleneksel lezzeti olan Çi Börek, 1860 Kırım Savaşı’nın ardından göç eden Tatarlar tarafından Anadolu’ya taşındı. Göçmen nüfusun yoğunlaştığı Eskişehir, bu lezzetin en önemli duraklarından biri oldu. Bugün Çi Börek, Eskişehir’in simgesi haline gelmiş durumda.
Nasıl Yapılır?
Çi Börek, kıyma, ince doğranmış soğan ve baharatların yoğrulup, incecik açılan hamurun içine konulmasıyla hazırlanıyor. Yarım ay şeklinde katlanıp kızgın yağda kızartılan bu börek, çıtır dokusu ve içindeki sulu kıymasıyla damaklarda iz bırakıyor. İşte adını da buradan alıyor: “çi” kelimesi Kıpçak lehçesinde “lezzetli” anlamına geliyor.
Adı Üzerine Tartışmalar
Kırım Tatarları arasında börek farklı şekillerde adlandırılıyor: Şırbörek, Şuberek, Çiberek, Çuberek... Türkiye’de ise yanlış anlaşılmayla uzun süre “çiğ börek” denmişti. Ancak Türk Dil Kurumu, bu yemeğin doğru adını “çi börek” olarak tescilledi. Çünkü börek çiğ köfte gibi çiğ tüketilmiyor; yalnızca içindeki et kızartma sırasında pişiyor.
Tescilli Eskişehir Lezzeti
Çi Börek, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından da tescillenerek coğrafi işaretli ürün oldu. Böylece Eskişehir’in bu eşsiz lezzeti, hem tarihsel kökleriyle hem de coğrafi işaretiyle resmi olarak koruma altına alındı