Nasreddin Hoca'nın “Dünyanın Ortası” fıkrasını bilenler bilir. Fıkra şöyledir: Çevreden bir grup insan, Nasreddin Hoca'yı çevirip ''Hocam size bir sorumuz var, dünyanın ortası neresi?'' demişler. Hoca, 5-10 adım ilerlemiş, bastonunu yere saplamış; ''Dünyanın ortası burasıdır'' demiş. Hafta sonu Eskişehir’den bir arkadaş grubuyla eşim Sena Karluk ve ben dünyanın ortası olan Sivrihisar’daydık.
1966 -1970 döneminde Ankara’da SBF öğrenci iken Eskişehir Ankara otobüsleri (Zümrüt Turizm) Sivrihisar’a uğrar yolcu alırdı. Bu da en azından yolu 20 dakika uzattığı için benim tepkimi çekerdi. O dönemde şimdiki gibi bölünmüş yol yoktu. Süre zaten en az 4 saat sürerdi. Bir de Sivrihisar’a girince otobüs neredeyse yarım saat uzadığı için ben hiç memnun olmazdım. Sivrihisar, yıllardır yanından geçip gittiğim, içine girip gezmeyi hiç düşünmediğim Eskişehir’in en büyük ilçesidir.
1966 yılından bu yana binlerce defa Sivrihisar’dan transit geçtim ama bir türlü zaman ayırıp Sivrihisar’ı ziyaret etmek kısmet olmadı, Cumartesi gününe kadar. Bu benim ihmalimdi.
Sivrihisar, Çal Dağı’nın uzantısı olan volkanik kaya kütlelerinin eteğinde kurulmuş tarihi bir yerleşim yeri olup Eskişehir’in yüzölçümü en büyük ilçesidir. Cumhuriyet döneminin yanı sıra Hitit, Frigya, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı zamanında da yerleşim yeri olarak kullanılan Sivrihisar, tarihi, kültürü ve doğasının yanı sıra Türk tarihinin birçok önemli kişiliğinin de doğum yeri olarak dikkati çeker.
Tarihi, kültürü, doğası ve turizmiyle Hoca’nın da dediği gibi dünyanın merkezidir. Özgün mimari dokusu ve tarihi eserleriyle dikkat çekici bir yerdir. Friglerden, Romalılardan, Selçuklulardan, Osmanlılardan kalan eserlerle önemli bir merkezdir. Anadolu’nun en büyük ikinci kilisesi Ermeni Kilisesi Surp Yerortuyun ile Anadolu’nun en büyük ahşap direkli camilerinden Ulu Cami, insanda zamanın donup kaldığı hissini vermektedir.
Sivrihisar Ulu Camii, 1232'de inşa edilmiş, 1274'te yapılan restorasyonla bugünkü halini almıştır. Caminin çatısını altmış yedi ahşap sütun taşımaktadır. UNESCO, 2016'da camiyi Dünya Geçici Miras Listesi’ne almıştır.
Sivrihisar, tarihin ayak izlerinden yürümek isteyenlerin durağıdır. Gezinceye kadar Türkiye’nin ilk açık hava müzesinin burada olduğunu bilmiyordum.
Kurtuluş Savaşı dönemlerinde Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ve dönemin Bakanlar Kurulu’nun Ankara dışında gerçekleştirdiği ilk ve tek toplantının Sivrihisar’da olduğunu daha önce bilmiyordum. Bu benim için sürpriz oldu. Toplantı 24 Mart 1922’de Zaimağa Konağı’nda gerçekleşmiş. Tarihi konak aslına uygun olarak Başkan Hamid Yüzügüllü’nün çabaları yeni baştan düzenlenmiş. Zaimağa ailesi, Orta Asya’dan Malatya Darende’ye gelen Selçuklu soyundandır.
Sakarya Medyan Savaşı 22 gün 22 gece sonrasında 13 Eylül 1921 tarihinde zaferle sonuçlanmıştır. İtilaf devletleri, (İngiltere, Fransa ve İtalya) Yunan Ordusu’nun güç kazanması için ateşkes önerisinde bulunmuştur. Atatürk ve Başbakan Fevzi Çakmak ile 11 bakandan oluşan Heyet 24-25 Mart 1922 tarihinde Sivrihisar Zaimağa Konağı’nda çalışmalara başlar. 24 Mart gecesi sabaha karşı alınan karar açıktır: “İstilacılar Anadolu’yu terk etmedikleri sürece görüşme gerçekleşmeyecektir.” Bu karar, Yunanlıların Anadolu’dan tamamen atılması için azimle savaşa devam edileceğinin kararıdır. Aynı gün Sivrihisar semalarında uçan uçak Sivrihisar halkının aralarında topladığı parayla satın alıp orduya armağan ettikleri “Sivrihisar Tayyaresi”dir.
Hafta sonu Sivrihisar oldukça kalabalık ziyaretçi grubunu ağırlamıştır. Bunda Sivrihisar’ın başarılı ve genç Belediye Başkanı Hamid Yüzügüllü’nün büyük katkısı vardır. Sivrihisar Kilim Müzesi bunlardan biridir.
Hamid Yüzügüllü’nün girişimleri ile eski belediye hizmet binası olarak kullanılan yapı, 2019 Eylül ayında Türkiye’nin ilk uygulamalı kilim müzesi olarak tamamlanmıştır. Müze, Türk kültürü ve çağdaş sanatla birleştirilen bir mimari ile yapılmıştır. 600m2 lik alanda 42 sergi alanı vardır. Kilimler hava almayacak şekilde tasarlanan camlı dolaplar içerisinde izole edilmiş, tüm alan için iklimlendirme sistemi kullanılmıştır.
Sivrihisar, hızla bir turizm merkezi olmaya adaydır. Eskişehir’e özellikle hafta sonu gelen turistlerin Sivrihisar’ı görmeden Eskişehir’den ayrılmamaları gerektiğine inanıyorum. Çünkü sadece şehir merkezini görmek bence yeterli değildir. Bunun için Eskişehir’den Sivrihisar’a günü birlik turlar düzenlenmelidir. Bunu özel sektör yapabileceği gibi Sivrihisar Belediyesi de buna öncülük edebilir. Başlangıçta otobüslerle ücreti düşük tutan turlar düzenleyebilir. Hatta başlangıçta ulaşım maliyetini belediye karşılayabilir.
Tüm bu güzel çalışmalara imza atan Belediye Başkanı Sayın Hamid Yüzügüllü ile Kültür ve Sosyal hizmetler Müdürü Sayın Meriç Okur’u tebrik eder, başarılı çalışmalarına devam etmelerini dilerim.
